نگهداشت در گذر زمان … (۲)

درک رویکرد نسل سوم و تفاوت‌های آن با نسل‌های قبلی نت

بعد از دوره دوم جهش صنعتی در تکنولوژی نت، افزایش میزان پیچیدگی و گسترش سازمان‌ها و منابع آنها و افزایش هزینه‌های نگهداری تعمیرات منابع فیزیکی منجر به کنکاش روش‌هایی جهت افزایش عمر مفید ماشین‌آلات و تجهیزات شد. در اوائل دهه ۱۹۷۰، تغییرات بوجود آمده در صنعت موجب حرکت بزرگی در نت شد. تغییراتی که موجب این جهش صنعتی شدند را می‌توان در سه حوزه «شکل‌گیری نیازمندی‌های جدید»، «تحقیقات جدید» و «تکنیک‌های جدید نت» تقسیم‌بندی کرد. لذا درک رویکرد نسل سوم و تفاوت‌های آن با نسل‌های قبلی نت، تنها با شناخت این سه حوزه و مقایسه آنها با نسل‌های قبلی امکان پذیر می‌‌باشد.

نسل سوم – نیازمندی‌های جدید

مدت زمان رکود (توقف) همیشه قابلیت فرآوری تجهیزات را از سه طریق زیر کاهش داده است: و کاهش خروجی یا محصول تجهیز و افزایش هزینه‌های اپراتوری و کاهش کیفیت محصولات، خدمات و سرویس‌هایی که خروجی و تولید آن تجهیز می‌باشد.

حال با توجه به حجم زیاد منابع فیزیکی سازمان‌های امروزی می‌توان نتیجه گرفت که قابلیت اطمینان و قابلیت بهره‌برداری کلیدی‌ترین مبحث در فناوری نت جدید می‌باشد. در واقع اتوماسیون گسترش یافته و حجم عزیم منابع (تجهیزات، تأسیسات و ماشین‌آلات) در صنایع امروزی به این معنی است که خرابی‌ها بیشتر از پیش قابلیت دستیابی به استانداردهای کیفیت و استانداردهای ارائه خدمات را تحت تأثیر قرار داده‌اند. هر‌چه وقوع خرابی بیشتر باشد، عوارض ایمنی و محیطی جدی‌تری بدنبال خواهد داشت. و در مقابل شاهد هستیم که هر روز استانداردهای سخت گیرانه تری جهت حفاظت از محیط زیست و بالا بردن امنیت مطرح می شوند. این‌بدان معنی است که نیازمندی‌های سازمانی در جهت افزایش کیفیت و کاهش قیمت تولید کالا و خدمات، نیازمندی‌های جامعه و محیط‌زیست نیز در فرآیند تولید صنایع باید لحاظ علاوه بر شوند.

مادامی که تکیه ما به منابع فیزیکی بیشتر و بیشتر می‌شود، هزینه‌های مالکیت و بهره‌برداری از این منابع نیز در حال افزایش است. برای تضمین بازگشت سرمایه، باید تمهیداتی اندیشیده شود که این این منابع بصورت مؤثر و در مدت زمان مورد نظر به کار خود ادامه دهند. و در نهایت امروزه شاهد هستیم که هزینه‌های خود فعالیت‌های نت در حال افزایش می‌باشد. در بعضی از صنایع هزینه‌های نت دومین و حتی در بعضی اولین ردیف را در لیست هزینه‌های عملیاتی سازمان به خود اختصاص داده‌اند. به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که نگهداری تعمیرات در مدت زمان حدود ۴۰ سال به یکی از مهمترین اولویت‌ها در کنترل هزینه‌های سازمان‌ها و صنایع شده است.

نسل سوم – تحقیقات جدید

علاوه بر تغییر نیازمندی‌ها در نت نسل سوم، تحقیقات و دست‌آوردهای جدید علمی و عقاید علمی ما را در مورد طول عمر تجهیزات و نحوه خراب شدن آنها عوض کرده است. رویکرد قدیمی (در نسل اول) بیان می‌کند که هر چه مدت زمان بهره‌برداری از یک وسیله بیشتر شود، احتمال وقوع خرابی برای آن بیشتر می‌شود.
بعدها با آگاهی از احتمال وقوع خرابی در ابتدای بکارگیری یک تجهیز، موجب شکل‌گیری نمودار وان (Bathtub Curve) یا تأکید بر عمر مفید شد، نموداری که بیان می‌کند در ابتدای عمر یک وسیله احتمال خراب شدن آن زیاد است و به مرور کم می­شود و در نهایت در پایان عمر آن دوباره احتمال خرابی زیاد می‌شود. این رویکرد مورد قبول صنعت در نسل دوم فناوری نت می‌باشد. اما تحقیقات علمی در نسل سوم فناوری نت نشان داد که وقوع خرابی‌ها تنها در قالب دو نمودار قبلی رخ نمی‌دهند، این تحقیقات شش نمودار مختلف برای احتمال وقوع خرابی در طی دوره عمر تجهیز را مطرح کردند. نتایج تحقیقات فوق تأثیر عمیقی بر فعالیت‌های نگهداری – تعمیرات گذاشت.

نسل سوم – تکنیک‌های جدید

امروزه شاهد رشدی انفجاری در شکل‌گیری تکنیک‌ها و مفاهیم جدید هستیم. صدها تکنیک و مفهوم جدید در ۱۵ سال گذشته بوجود آمده‌اند و در حال حاضر در هر هفته تعداد بیشتری به این مفاهیم اضافه می‌شوند. نمودار زیر نشان دهد که چگونه نقطه اتکاء رویکردهای کلاسیک بر «روش‌های برنامه‌ریزی زمانی فعالیت‌ها» و انجام «overhaul» طی سال‌ها پیشرفت کرده و در حوزه‌های مختلف گسترش یافته‌اند.

 

این تکنیک‌ها بر پایه دست‌آوردهای جدید ناشی از تحقیقات علمی و همچنین نیازمندی‌های جدید صنعت بوجود آمده‌اند. امروزه مشکل و دغدغه افراد درگیر با فعالیت‌های نت در سازمان‌ها و صنایع علاوه بر آگاهی، درک و یادگیری این تکنیک‌ها نیست، بلکه مسأله مشکل ساز عبارت است از انتخاب روشهایی که برای سازمان مورد نظر ما مفید هستند. باید به این نکته توجه کرد که تنها در صورتی می‌توانیم شاهد ارتقاء عملکرد تجهیزات و کاهش هزینه‌های نت در سازمان خود باشیم که بتوانیم از میان تمامی این رویکردها و تکنیک‌های جدید و قدیمی انتخاب مناسبی انجام دهیم. و در صورتیکه نتوانیم انتخاب صحیحی انجام دهیم نه تنها مشکلات سازمان حل نخواهند شد بلکه مشکلات و هزینه‌های جدیدی نیز اضافه خواهند شد.
 
منبع: نگهداری و تعمیرات بهره‌ور فراگیر (مولفین: ناصر محمدی جلالی، دکتر محمدرضا مه‌پیکر)
 
تهیه و تنظیم:

علی قاسمی
دپارتمان نگهداشت – کارشناس برق